برنامه واکسیناسیون گوسفند و بز

زمان مطالعه: 3 دقیقه

• واکسن آبله
• واکسن بروسلوز یا تب مالت
• واکسن شاربن
• واکسن آگالاکسی
• واکسن تب برفکی
• واکسن قانقاریای کبدی
• واکسن تیلریوز
• واکسن آنتروتوکسمی

---

بهترین روش برای پیشگیری از ابتلای گوسفند و بز به بیماری های واگیر و شایع واکسیناسیون به موقع آن ها است. بسیاری از بیماری های واگیر در دام ها می تواند بسیار کشنده باشد و موجب مرگ بخشی از گله یا تمام گله و زیان بسیار برای دامدار شود. یک دامدار موفق باید برنامه واکسیناسیون را یکی از اولویت های مهم خود در پرورش گوسفند و بز قرار دهد.

مهمترین واکسن های دام:

واکسن آبله

بیماری آبله هم در گوسفندان و هم در بزها مشاهده می شود.

واکسیناسیون آبله گوسفندی:

برای گوسفندان واکسن آبله به میزان نیم سی سی و به صورت زیر جلدی تزریق می شود. این واکسن باید برای گوسفند به طور سالیانه تکرار شود و البته تزریق آن برای گوسفند آبستن در ماه آخر توصیه نمی شود.

واکسیناسیون آبله بزی سویه گرگان:

برایبز نیز مانند گوسفندواکسن آبله به میزان نیم سی سی و به صورت زیر جلدی تزریق می شود. همچنین برای بز نیز به طور سالیانه تکرار شود و تزریق آن برای بز آبستن در ماه آخر توصیه نمی شود.

واکسن بروسلوز یا تب مالت

بیماری تب مالت یکی از شایع ترین بیماری های دامی است که واکسنهای مختلفی برای مقابله با آن وجود دارد. این واکسن ها برای گاوها، گوساله ها، گوسفند و بز متفاوت می باشد.

برای پیشگیری از ابتلای گوسفند و بز بالغ به این بیماری کشنده از واکسن  I Rev استفاده می شود. همچنین برای بره ها و بزغاله های ۴ ماهه واکسن تب مالت تزریق شده و یک ماه پیش از فصل تولید مثل این واکسن باید مجددا تزریق شود.

شاربن

یکی دیگر از بیماری های واگیر و شایع دامی بیماری سیاه زخم یا شاربن است که اجرای برنامه واکسیناسیون آن برای تمامی دام ها مانند گاوها، گوسفند و بز و … ضروری است. واکسن شاربن باید پس از ۳ ماهگی به دام تزریق شود و به طور سالیانه تکرار شود.

بهترین زمان برای این واکسیناسیون نیمه اسفند تا پایان فصل بهار است. تزریق واکسن شاربن برای دام هایی که در ماه آخر آبستنی هستند ممنوع می باشد.

آگالاکسی

یکی از بیماری های خطرناک دامی بیماری آگالاکسی (چشم سفیدی یا ورم مفاصل یا ورم پستان) است که در گوسفند و بز مشاهده می شود. واکسن این بیماری پس از ۳ ماهگی تزریق می شود و دو هفته پس از اولین تزریق باید تکرار شود. واکسیناسیون آگالاکسی باید هر ۶ ماه یکبار تکرار شود.

تب برفکی

این بیماری در گاوها، گوسفند و بز مشاهده می شود. این واکسن برای اولین بار باید در ۴ ماهگی تزریق شود و سپس ۳-۴ هفته بعد تکرار شود. واکسیناسیون تب برفکی باید هر ۴– ۶ ماه تکرار شود. زمان این واکسیناسیون نباید با واکسیناسیون دیگر بیماری های ویروسی تداخل پیدا کند.

قانقاریای کبدی

قانقاریای کبدی از دیگر بیماری های کشنده در گوسفند و بزاست که با واکسیناسیون به موقع قابل پیشگیری است. اولین بار این واکسن باید به میزان ۲-۳ سی سی به صورت زیر جلدی تزریق شده و ۱۴ روز بعد یادآور آن تزریق خواهد شد.

پس از اولین تزریق این واکسن باید هر ۱۲- ۱۰ ماه یک بار تکرار شود. از تزریق این واکسن به دام هایی که در دو هفته پایان آبستنی هستند خودداری نمایید.

واکسن تیلریوز

بیماری تیلریوز یا زردی گاو نیز با واکسیناسیون به موقع قابل پیشگیری است. واکسن این بیماری به میزان ۱ سی سی و به صورت زیر جلدی در فصل زمستان تزریق می شود. بهتر است از تزریق این واکسن به گاوهای آبستن (بیش از ۴ ماه)، گوساله های کوچکتر از ۲ ماه و دام های تب دار اجتناب کنید. همچنین تزریق این واکسن برای گاوهای که تازه زایمان کرده اند تا ده روز توصیه نمی شود.

آنتروتوکسمی

یکی دیگر از واکسیناسیون های معمول برای گوسفند و بز واکسن بیماری آنتروکسمی یا علفی می باشد. تزریق این واکسن برای میش ها به صورت دو تزریق با فاصله دو هفته ای صورت می گیرد. البته برای میش های باردار تزریق این واکسن در دو هفته آخر آبستنی توصیه نمی شود.

همچنین انجام این واکسیناسیون برای بره های دو ماهه نیز ضروری است. اولین تزریق در بره هایی که مادرشان نسبت به این بیماری واکسینه بوده است باید در دو ماهگی صورت می گیرد و یادآور آن ۳-۴ هفته بعد انجام شود. اما در صورتی که مادر بره نسبت به این بیماری واکسیناسیون نشده باشد تزریق مرحله اول این واکسن باید در سن۲  هفتگی بره صورت گرفته و یادآور آن ۳-۴ هفته بعد تزریق شود.