چگونگی تغییرات روند شیردهی در گاوها
دوره شیردهی گاوها شامل سه مرحله می باشد:
-
اوایل دوره شیردهی:
بیشترین شیردهی در این دوره است که حدودا دو هفته تا ۱۰۰ روز طول می کشد. البته ممکن است به دلیل ناکافی بودن تغذیه، گاوها کمی دچار کاهش وزن شوند. برای پیشگیری از کاهش وزن گاو باید برنامه تغذیه ای خاصی برای آن ها تبیین کرد. همچنین تغذیه بیشتر گاوها موجب افزایش میزان شیردهی نیز خواهد شد.
با توجه به نیاز دام و کیفیت علوفه می توان تعداد دفعات جیره غذایی را در این دوره بیشتر کرد.
-
اواسط دوره شیردهی
دوره دوم شیردهی پس از دوره قبلی آغاز می شود و تا روز ۲۰۰ام ادامه دارد. گاوهای شیرده به ازای هر ۲ کیلوگرم شیردهی باید ۱ کیلوگرم علوفه خشک مصرف کنند. کیفیت علوفه و میزان الیاف موجود در جیره غذایی در این دوره اهمیت خاصی دارد.
در دوره اواسط شیردهی در جیره غذایی گاو شیرده کنسانتره داده شده نباید از ۳/۲ درصد وزن بدن گاو تجاوز کند. پروتئین مورد نیاز گاو در دوره اواسط شیردهی نسبت به اوایل شیردهی کمتر است.
-
اواخر دوره شیردهی
این دوره پس از روز ۲۰۰ ام شروع می شود و تا روز ۳۰۰ ام ادامه پیدا خواهد کرد. در این دوره با وجود اینکه گاو به خوراک و تغذیه کمتری نیاز دارد افزایش وزن گاو چشمگیر خواهد بود. گاو در این دوره به خوراکی حاوی کربوهیدارت و نیتروژن غیر پروتئینی که موادی ارزان هستند احتیاج دارد.
اوج شیردهی گاوها هفته سوم تا ششم پس از زایمان است و به تدریج از میزان شیردهی کاسته خواهد شد. به طور کلی دوره شیردهی گاوها ۳۰۰ روز است. گاوهایی که چند زایمان را تجربه کرده اند تولید شیر بیشتری نسبت به تلیسه ها دارند اما میزان افت شیردهی آنها در طی دوره شیردهی بیش از تلیسه هاست.
توجه به میزان پروتئین دریافتی گاو در میزان شیردهی آن ها و رسیدن به اوج شیردهی بیشترین تاثیر را دارد. گاوهایی با نژاد برتر دوره اوج شیردهی طولانی تری نسبت به دیگر نژادها خواهند داشت.
علاوه بر تغذیه عوامل دیگری همچون استرس های محیطی، گرما، جابجایی و .. نیز می توانند موجب کاهش میزان شیردهی و کوتاه شدن دوره اوج شیردهی شوند. یکی دیگر از عوامل موثر در کوتاه شدن دوره شیردهی چاق بودن بیش از حد گاوها می باشد.
گاوهای بسیار لاغر شیردهی چندان مطلوبی ندارند و امکان ابتلا به بیماری هایی مانند کتوز و جابجایی شیردان در آن ها زیاد است. گاوهای بسیار لاغر نمی توانند تولید مثل چندان مطلوبی داشته باشند.
گاوهای بسیار چاق نیز دچار مشکلات زیادی در زمان زایمان می شوند و پس از زایمان نیز ممکن است دچار مشکلات تغذیه ای شوند. امکان ابتلای گاوهای بسیار چاق به بیماری هایی همچون سندرم کبد چرب و کتوز نیز زیاد است.