آشنایی با ارزش غذایی شیر گاومیش و مقایسه آن با شیر گاو
شیر یکی از حیاتی ترین مواد غذایی برای رشد و بقای یدن است. شیر دارای شامل۸۰ % کازئین ، ۲۰% پروتئینهای محلول است. شیر دام های مختلف ترکیبات متفاوتی دارد و از طرفی عواملی چون سن،فصل، تغذیه، بهداشت و شیردهی نیز در تغییر ترکیبات شیر موثر است.
پرورش گاومیش و مصرف فرآورده های حاصل از آن در آسیا و بخش هایی از اروپا رایج است. گاومیش های اغلب شیر زیادی تولید می کنند. شیر گاومیش دارای درصد چربی و مواد جامد بالایی است که همین مساله موجب بالارفتن ارزش این ماده سودمند شده است.در این مطلب شما را با ارزش تغذیه ای شیر گاومیش و مقایسه آن با شیر گاومیش آشنا می کنیم.
جالب است بدانید مردم هند تصور اشتباهی در مورد شیر گاومیش دارند. آن ها معتقدند شیر گاومیش مواد مغذی کمتری نسبت به شیر گاو دراد و بعضی دیگر از آن ها شیر گاومیش را برای قوه ی عقل انسان مضر می دانند. تمامی این تصورات اشتباه، بی پایه و اساس بوده و از نظر علمی کاملا رد شده است.
شیر گاومیش به دلیل دارا بودن مواد چربی و جامد بدون چربی زیاد ارزش غذایی بیشتری نسبت به شیر گاو دارد.
آشنایی با ارزش غذایی شیر گاومیش و مقایسه آن با شیر گاو
طبق آزمایشات انجام شده توسط محققان مصری شیر گاومیش و شیر گاو به یک اندازه مواد جامد دارند. شیر گاو و گاومیش هر دو دارای مقدار کمی اسید چرب ضروری هستند و چربی شیر گاومیش تاثیری بر میزان هضم آن ندارد.
چربی شیر نشان دهنده میزان انرژی آن است. شیر گاومیش ۱۱۷کیلوکالری انرژی و شیر گاو ۶۷ کیلوکالری در ۱۰۰ میلی لیتر است. دانشمندان هندی طی یک آزمایش میزان هضم پروتئین شیر گاو، گاومیش و بز را بررسی کردند. طبق نتایج بدست آمده این شیرها قابلیت هضم برابری دارند و اثر یکسانی بر افزایش رشد دارند.
شیر گاومیش ،گاو وبز به ترتیب دارای ۸۶/۹، ۸۳/۹ ،۷۸/۴ ارزش پروتئینی و ۹۱/۹، ۸۸/۸، ۹۴/۴ قابلیت هضم است. درصد لاکتوز شیر گاو و گاومیش بین ۵/ ۴ تا ۴/۹% می باشد.
مقایسه ویتامین های موجود در شیر گاو و گاومیش
شیر گاو دارای کاروتن و شیر گاومیش فاقد آن است. شیر گاومیش به دلیل دارا بودن چربی بیشتر، ویتامین A بیشتری در مقایسه با شیر گاو دارد. در هر گرم شیر گاومیش بین ۱۴/۸ و ۴۴/۸ واحد استاندارد ویتامین A وجود دارد. طبق آزمایشات علمی انجام شده میزان ویتامین A موجود در شیر گاومیش در طی فصل بادهای موسمی بیشتر و در طی فصل تابستان و زمستان کمتر است.
همچنین به ازای هر میکروگرم در میلی لیتر شیر گاومیش میزان میانگین تیامین، اسید نیکوتینیک و ریبوفلاوین به ترتیب ۵۰/۰ ،۸۳/۰ ،۰۷/۱ است. در شیر گاومیش میانیگن ویتامین ۱۲B از ۲/۸ تا ۴ میکروگرم در میلی لیتر متغیر است.
شیر گاومیش نسبت به شیر گاو آب کمتر و چربی، ماده خشک، لاکتوز و پروتئنی بیشتری دارد. وجود ماده خشک بیشتر در شیر گاومیش موجب شده است که این شیر در مقایسه با شیر گاو شیر بهتری برای تولید محصولات لبنی باشد. به همین دلیل ماست گاومیش به طور طبیعی سفت تر و ضخیم تر از ماست گاو است.
تغذیه گاومیش ها آسان تر از گاوها است زیرا گاومیش بدون وجود مواد کنسانتره نیز به خوبی رشد می کند. بهترین مواد تغذیه ای برای گاومیش ها علوفه، شبدر و کاه است. فرآورده های لبنی شیر گاومیش قابلیت نگهداری بیشتری نسبت به شیر گاو دارند.
شیر گاو دارای ۱۲۷/۰ کلسیم و ۰۹۲/۰ درصد فسفر است در حالی که همین مقادیر در شیر گاومیش به ترتیب ۱۶۳/۰ درصد و ۱۰۱/۰ درصد است. همچنین شیر گاومیش کلسترول کمتر و پروتئین بیشتری نسبت به شیر گاو دارد.
درصد میزان مواد مغذی در شیر های گاو، انسان، گاومیش و بز (گرم بر ۱۰۰میلی لیتر):
- چربی: ۱/۴، ۴/۳، ۵/۶، ۵/۴
- پروتئین: ۲/۳، ۱/۱، ۳/۴، ۳/۳
- کربوهیدارت: ۴/۴، ۴/۷، ۵، ۶/۴
- میلی گرم کلسیم: ۱۲۰، ۲۸، ۲۱۰، ۱۷۰
- میلی گرم فسفر: ۹۰، ۱۱، ۱۳۰، ۱۲۰
- میلی گرم ویتامین C: 2، ۳، ۱، ۱
- میلی گرم ویتامین B12: 14/0، ۰۲/۰، ۱۴/۰، ۰۵/۰
- انرژی کیلوکالری: ۶۷، ۶۵، ۱۱۷، ۷۲
- درصد آب: ۳۰/۸۷، ۷۵/۸۷، ۲۰/۸۲،۷، ۸۵/۷
3 نظرها
سلام من کره گاو میش که میخورم انرژیم زیاد میشه بدنم هم گرم میشه واین نشونه اینه که طبع خیلی گرمی داره نسبت به شیرای دیگه.
سلام خوب چیزی که نمیشه تهیه کرد چه فاییده ای داره مشهد
درود بر شما
ممنون که ما را با شیر گاومیش بیشتر آشنا کردید.
مطالب قابل افزایش:
کلسترول شیر و گوشت گاومیش به ترتیب ۴۰ و ۵۰ درصد کمتر از گاو است.
امگا ۳ شیر گاومیش بیش از شیر گاو است. در نتیجه کسانیکه شیر گاومیش مصرف می کنند کمتر به بیماریهای قلبی عروقی مبتلا می شوند.
شیر گاومیش در مقایسه با شیر گاو طبع گرمی دارد.