اهمیت کنترل چرای دام ها در مراتع
در چرای دام ها کنترل سه امر تعداد دامها، نوع دام و زمان چرا مهم می باشد.
-
تعداد دام
یکی از مسائلی که هنگام چرا باید رعایت شود تعداد دام های چرا کننده است. یکی از اصول مهم در حفظ چراگاه ها حفظ تعادل میان تعداد دام های چرا کننده و میزان علوفۀ تولیدی در مرتع است. عدم رعایت تعادل چرا موجب تخریب تدریجی چراگاه می شود.
تخریب چراگاه موجب کاهش تولید دام و محصولات دامی می شود و علاوه بر این مساله ،کیفیت و ارزش غذایی علوفه موجود در چراگاه نیز کاهش می یابد که بر کیفیت و طعم گوشت گوسفند موثر است.
-
نوع دام
دومین مساله ای که باید در چرا کنترل شود نوع دام چرا کننده است. در واقع نوع دام باید متناسب با جغرافیا، نوع خاک و نوع گونه های گیاهی انتخب شود. مثلا بزها به بوته های چوبی و علف های خشک تر علاقه دارند و در محیط های کوهستانی و پرفراز و نشیب سازگاری خوبی دارند.
در حالی که گاوها نمی توانند در مناطق زیاد مرتفع زندگی کنند و نگه داری از آن ها بسیار سخت است. اما بهترین چراگاه ها برای گوسفندان مناطقی است که چراگاه ها از پهن برگان تشکیل شده باشد.
-
زمان چرا
سومین مساله در کنترل چرا، زمانبندی مناسب برای چرای گوسفند است. می توان زمان چرا را به گونه ای مشخص کرد که از حداکثر ظرفیت مرتع استفاده شود.
برای پیشگیری از تخریب مراتع باید چرای دام ها را به گونه ای کنترل کرد که مراتع به شکلی یکنواخت مورد چرا قرار کیرد تا هیچ بخشی از منطقه مرتع دچار تخریب نشود. برای یکنواخت نگه داشتن پوشش گیاهی منطقه بهتر است نکات زیر رعایت شود:
وجود چوپان با تجربه
آب خوردن، برای دام ها در مناطق مختلف چراگاه قرار گیرد تا از اجتماع دام ها در یک منطقه خاص از چراگاه جلوگیری شود.
بهتر است گوسفندان مکان استراحت مشخصی در چراگاه نداشته باشند و مکان استراحت مرتبا عوض شود.
مکمل های غذایی و نمک در بخش های مختلف چراگاه قرار گیرد.
دام ها در اطراف آبشخورها زیاد جمع می شوند و به همین دلیل در صورت وجود آن در یک منطقه خاص، مرتع آن منطقه تخریب می شود و این مساله نشانگر اهمیت وجود آبشخورهای مختلف است. بهتر است استراحتگاه های گوسفندان نزدیک به آبشخور باشد تا گوسفندان برای رفتن به استراحتگاه مسیر زیادی طی نکرده و موجب تخریب مراتع نشوند.
اهمیت نوع دام در کنترل چرا