سم چینی گوسفندان یکی از کارهای تخصصی است که در دامداری ها توسط دامپزشکان و برای کنترل آفات و انگل‌های داخلی و خارجی دام انجام میشود. در ابتدا، تشخیص دقیق وضعیت گوسفندان توسط دامپزشک و بررسی شدت آلودگی‌های احتمالی ضروری است. پس از تعیین نوع انگل‌ها، داروی مناسب بر اساس ترکیب شیمیایی و حساسیت‌های موجود انتخاب میشود. داروهایی مانند بنزیمیدازول، آئروئیدها و مشتقات آنها از جمله گزینه‌های رایج به‌شمار می‌آیند.
دستور مصرف هر دارو بر اساس وزن دام و شدت آلودگی تعیین میشود؛ بنابراین استفاده از دوز دقیق، از بروز مقاومت‌های دارویی و اثرات جانبی جلوگیری می‌کند. معمولاً سم چینی گوسفندان در فصول معتدل انجام میشود تا شرایط محیطی مساعد، کارایی دارو را افزایش دهد. همچنین رعایت فاصله‌های زمانی مشخص بین دوزها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است تا بارهای انگل به‌طور کامل کنترل شوند.
علاوه بر سم‌چینی، بهبود بهداشت محیط نگهداری و کنترل شرایط مرطوب و دفن به‌موقع فضولات حیوانی، از دیگر اقدامات ضروری در پیشگیری از شیوع انگل‌ها محسوب میشود. رعایت دقیق دستورالعمل‌های تولیدکننده و نظارت دامپزشک در طول روند سم چینی گوسفندان، تضمین‌کننده‌ی سلامت گوسفندان و افزایش بهره‌وری در دامپروری است.
فهرست موضوعات
مراحل سم چینی گوسفندان و اهمیت آن
⬅️اهمیت سم چینی
سم چینی گوسفندان یکی از اقدامات ضروری در مدیریت بهداشت و سلامت دام‌ها، به ویژه گوسفندان، به شمار می‌آید. سم‌های سالم نقش کلیدی در حرکت، تغذیه و به طور کلی کیفیت زندگی دام‌ها دارند. اگر سم‌ها به درستی مراقبت نشوند، ممکن است دچار عفونت، ترک‌خوردگی یا رشد بیش از حد شوند که این مشکلات می‌توانند منجر به درد،بیماری لنگش و حتی کاهش تولید شیر یا گوشت در دام‌ها شوند.
علاوه بر این، سم‌های آسیب‌دیده می‌توانند به عنوان محل ورود باکتری‌ها و عوامل بیماری‌زا عمل کنند و بیماری‌هایی مانند لنگش عفونی یا عفونت‌های قارچی را ایجاد کنند. سم چینی گوسفندان به طور منظم (حداقل سالی دو بار) به حفظ تعادل و سلامت سم کمک می‌کند و از بروز این مشکلات جلوگیری می‌کند. این کار نه تنها باعث بهبود عملکرد حرکتی دام‌ها میشود، بلکه از انتقال بیماری‌ها به سایر دام‌ها نیز پیشگیری می‌کند.
⬅️فواید سم چینی
سم چینی گوسفندان فواید زیادی برای سلامت دام زنده دارد. این کار مانع ورود اجسام خارجی مانند سنگ، خار یا خاک به بافت شاخی سم میشود و خطر عفونت و التهاب را کاهش می‌دهد. همچنین، سم چینی تأثیر مثبتی بر عملکرد اندام‌های حرکتی دام دارد و از فشار بیش از حد بر مفاصل و عضلات جلوگیری می‌کند. با توزیع بهتر وزن دام بر بخش‌های داخلی سم، تعادل و حرکت دام بهبود یافته است.
⬅️مراحل سم چینی
در ابتدا باید دیواره های سم کوتاه شده و کف سم ها همتراز گردد.
برش و جداسازی بافت شاخی سست و نرم کف سم
به اندازه ای که لازم می باشد باید از کف نرم سست برش داده شود تا لبه های تيغه ای شکل پياز سم از بین برود.
⬅️بررسی سم
سم دام باید از کود و تمام کثیفی ها پاک گردد. طول سم با توجه به سن و نوع نژاد متغیر بوده و به طور میانگین ٧ سانتی متر است. برای سم چینی از روی سم داخلی شروع می کنند.
همچنین میزان ضخامت کف سم حدودا 5-7 میلی متر بوده و برای اندازه گیری ارتفاع آن نیز باید دو سم را در دست گرفنه و بالا برده و از قسمت بالا به پایين ( به سمت پنجه ) اندازه گیری شود.
سم های جلویی به دلیل کارکرد خوب اهمیت خاصی دارند و در بهار بندهای سیمانی دارای سایش مطلوب می باشند. برای سایش این سم های جلویی مانند سم های عقبی عمل می کنیم.برای سم چینی از بخش داخلی سم شروع کرده و نیازی به ایجاد شیب در سم جلویی نمی باشد.
برای برش بخش های زاید خارجی باید به برش کف دقت کرد. اگر در حین برداشت رنگ زرد یا قرمز مشاهده شد باید کار را متوقف کرد.در هنگام برش بخش خارجی باید شیب کمی در قسمت محوری ایجاد گردد.
نقش و قابلیت‌های سم گوسفندان
سم در گوسفندان به عنوان یک عضو حیاتی، نقش‌های متعددی در سلامت و عملکرد روزمره دام ایفا می‌کند. این ساختار سخت و مقاوم از جنس کراتین، به عنوان محافظی برای بافت‌های نرم و حساس داخلی پا عمل کرده و از آسیب‌های ناشی از سطوح ناهموار، سنگ‌ها یا اجسام تیز جلوگیری می‌کند. سم با توزیع یکنواخت وزن بدن بر روی پاها، تعادل دام را در حرکت، دویدن یا ایستادن طولانی‌مدت حفظ می‌نماید. این ویژگی به ویژه در شرایط چرا در دامنه‌های شیبدار یا زمین‌های سخت اهمیت دارد.
سم‌های سالم همچنین به عنوان عایقی در برابر رطوبت و آلودگی‌های محیطی عمل می‌کنند و از نفوذ باکتری‌ها و قارچ‌ها به درون بافت‌ها جلوگیری می‌نمایند. قابلیت انعطاف‌پذیری نسبی سم در جذب ضربه‌ها، فشار وارد بر مفاصل و استخوان‌ها را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، فرم طبیعی سم در گردش خون مناسب پاها مؤثر است.
چرا باید سم دام ها را کوتاه کرد
مراقبت از سم چینی گوسفندان به سلامت پاهای آنها کمک می‌کند و این کار یکی از جنبه‌های حیاتی در تولید و مدیریت گوسفند به شمار می‌رود. بیماریهای سم می‌توانند بر سلامت و رفاه گوسفند تأثیر بگذارند و همچنین بهره‌وری را تحت تأثیر منفی قرار دهند.
چیدن منظم سم‌ها می‌تواند احتمال بروز ضایعات سم عفونی و غیرعفونی را کاهش دهد. سم‌های بیش از حد رشد کرده، یک عامل خطر برای بروز مشکلات سم هستند که ممکن است به پوسیدگی پا منجر شود. نکته کلیدی در نگهداری میش‌های مولد در گله، حفظ سم‌هایی است که به خوبی اصلاح و مراقبت شده‌اند.
به چه ابزاری نیاز دارید
کلید موفقیت شما در سم چینی گوسفندان، داشتن قیچی تیز و چاقوی سم است. ابزارهای تیز به شما این امکان را می‌دهند که برش‌ها را سریع‌تر انجام دهید و این می‌تواند استرس را برای گوسفند و دامدار کاهش دهد. یک بطری اسپری حاوی آب صابون و یک حوله در کنار شما به شما کمک می‌کند تا سم را قبل از برش بشویید. تمیز بودن سطح سم احتمال عفونت را به حداقل می‌رساند، کار را آسان‌تر می‌کند و باعث میشود ابزارهای شما کمتر کدر شوند.
استفاده از یک سوهان سم به شما کمک می‌کند تا لبه‌های تیز باقی‌مانده پس از برش را صاف کنید. در نهایت، داشتن پراکسید هیدروژن یا یک ضدعفونی‌کننده بسیار مفید است، به‌ویژه اگر خیلی نزدیک به سم برید و باعث خونریزی شوید. همچنین برای جلوگیری از انتقال ضایعات سم مسری، به یک ظرف حاوی مواد ضدعفونی‌کننده نیاز دارید تا ابزار خود را تمیز کنید.
بیماری های شایع مربوط به سم گوسفندان
1.پوسیدگی سم
این بیماری به دلیل عفونت ناشی از ترکیب چندین باکتری مضر به وجود می‌آید. علائم آن شامل ورم، جدا شدن لایه‌های سخت سم، ترشحات بدبو و درد شدید است. اگر بیماری پیشرفت کند، دام ممکن است توانایی حرکت را از دست بدهد و لنگش شدیدی را تجربه کند.
2.آبسه داخلی سم
ورود عوامل عفونت‌زا به لایه‌های عمیق سم منجر به تشکیل چرک و تورم دردناک میشود. دام مبتلا معمولاً پای آسیب‌دیده را از زمین بلند نمی‌کند و وزن خود را بر روی سایر پاها می‌اندازد.
3.التهاب پوستی بین انگشتی
رطوبت طولانی‌مدت و آلودگی در فضای بین انگشت‌های سم باعث قرمزی، زخم‌های سطحی و سوزش در این ناحیه میشود. این مشکل به‌ویژه در محیط‌های مرطوب شیوع بیشتری دارد.
4.التهاب لایه‌های حساس سم
این بیماری معمولاً به دلیل اختلال در سوخت‌وساز بدن دام، چاقی یا مصرف خوراک نامناسب بروز می‌کند. تغییر شکل سم، درد شدید و ناتوانی در راه رفتن از عوارض آن به شمار می‌رود.
5.بیماری پوستی واگیردار سم
این عفونت پیشرونده با زخم‌های عمیق، خونریزی و آسیب به بافت‌های سم همراه است و به سرعت بین دام‌ها گسترش می‌یابد.
راهکارهای پیشگیری
بریدن منظم سم و پاکسازی بافت‌های مرده.
حفظ خشکی و پاکیزگی محل نگهداری دام.
جدا کردن دام‌های بیمار و درمان سریع با داروهای ضدعفونی.
تنظیم جیره غذایی مناسب برای جلوگیری از چاقی یا سوءتغذیه.
شناسایی زودهنگام نشانه‌ها، بهبود شرایط محیطی و همکاری با دامپزشک برای کنترل این بیماری‌ها بسیار ضروری است.
نتیجه گیری
دامن زنده قائم با ارائه مشاوره تخصصی در خرید و فروش گوسفند زنده، به بهبود فرآیند معاملات دامپروری کمک شایانی می‌کند. این خدمات شامل ارزیابی کیفیت نژادی، تضمین سلامت دام، تحلیل روند بازار و تنظیم قراردادهای استاندارد است. همچنین، مشاوره حقوقی و مالی به منظور افزایش ارزش افزوده و کاهش ریسک‌های تجاری در معاملات، اطمینان خاطر دامداران و سرمایه‌گذاران را فراهم می‌آورد. این خدمات به صورت جامع، دقیق و مطمئن ارائه می‌شوند.
سوالات متداول
سم چینی گوسفندان هر چند وقت یکبار باید انجام شود؟
حداقل دوبار در سال (قبل از فصل گرما و قبل از فصل سرما) ضروری است. در شرایطی مانند رشد بیش از حد سم یا آلودگی محیط، ممکن است تعداد دفعات این کار افزایش یابد.
آیا سم چینی روی تولید شیر و گوشت تأثیر دارد؟
بله! سم چینی منظم با افزایش تحرک و کاهش استرس، به بهبود بهره‌وری غذایی دام کمک کرده و تولید شیر و گوشت را افزایش می‌دهد.
آیا میتوان سم چینی را در خانه انجام داد یا نیاز به دامپزشک است؟
برای دامداران با تجربه این کار ممکن است، اما در موارد پیچیدهای مانند عفونت، آبسه یا لنگش شدید، مشاوره با دامپزشک ضروری است.
چه علائمی باعث میشود تا سم چینی گوسفندان فورا انجام بشود؟
لنگش، جمع کردن پا، تورم سم، تغییر شکل سم یا وجود ترکهای عمیق در بافت شاخی.
