- خصوصیات پشم گوسفند
- تاریخچه تولید پشم گوسفند
- پشم در صنعت قالیبافی
- پشم چگونه رویش دارد؟
- بهترین جای پشم گوسفند کجاست؟
- نوع پشم در فرش دستباف کدام است؟
از زمان های قدمی انسان ها جهت تامین لباس و پوشاک از پشم گوسفند زنده که یک ماده کاربردی بوده، استفاده می کردند. پشم گوسفند به دلیل داشتن خصوصیات شیمیایی و فیزیکی در صنعت نساجی و فرش بافی استفاده می شود. در یک دوره خاص درآمد غرب بیش تر از پرورش پشم گوسفند ایجاد می شد.
خصوصیات پشم گوسفندان
جنس پشم گوسفند از پروتئین و کراتین می باشد که در ناخن ها، شاخ ها و همچنین لایه های خارجی پوست هم پیدا می شود. الیاف مورداستفاده به دو گروه طبیعی و مصنوعی بخش بندی می شوند. الیاف مصنوعی انواع پلیمری و غیرپلیمری می باشند ولی الیاف طبیعی به چند دسته گیاهی، معدنی و حیوانی تقسیم بندی می شوند.
تاریخچه تولید پشم
پرورش گوشفندان پشمی از حدود شش هزار سال قبل از میلاد آغاز شده است. ریسندگی نخ پشمی نیز از همان زمان شروع شده است. از مقدار یک کیلوگرم پشم می توان مقدار نخ زیادی را تولید کرد که در مصارف مختلف کاربرد خواهد داشت.
پشم گوسفندان از محصولاتی در قدیم بوده که بشر با آن ها داد و ستد انجام می داده است. پرورش دام در این زمینه در آسیای غرب زیاد رواج داشته و بعد ها گوسفندان وارد تجارت آفریقا و اروپا شدند.
از مهم ترین تولید کنندگان پشم اسپانیا و انگلیس بودند ولی صنعت نساجی در کشورهای هلند و ایتالیا رونق داشت. از نژاد های مهم پشمی در جهان در استرالیا بوده که نژاد مرینوس است که قدمتی طولانی دارد. البته در حال حاضر الیاف مصنوعی بیش تر از پشم گوسفند در نساجی کاربرد دارد.
پشم در صنعت قالیبافی
در نواحی کوهستانی برای تولید فرش پشم به مقدار زیادی یافت می شود و از دلایل پیشرفت این صنعت هم در این مناطق همین موضوع است.
در کشور ما ایران پشم ها کیفیت های مختلفی دارند اما از نوع درجه یک آن ها در قالی بافی استفاده می شود. البته در این مسیر ورود پشم دامداران به صنعت قالی بافی مشکلاتی هم وجود دارد.
پشم گوسفندان بعد از چیده شدن به بخش تولید قالی و فرش نخواهد رفت. این پشم باید از لحاظ بهداشتی بررسی شده و در صورتی که از نظر بهداشت با مشکلی روبه رو نشد می توان آن را آماده ریسیدن کرد. در مرحله بعدی می توان از آن برای بافت قالی یا فرش از آن استفاده کرد.
پشم چگونه رویش دارد؟
پشم ها از دو نوع مختلف تشکیل می شود. در بچه گوسفند که در حال رشد می باشند پشم ابتدایی روی بدنشان دیده می شود. هر پشمی که بعد از آن روی بدن آن ها رشد کند را پشم ثانویه می گویند.
همانطور که قبلاً گفتیم استرالیا از جمله کشورهایی می باشد که پشم گوسفند آن بسیار معروف می باشد. هر پشمی در قالی بافی نمی تواند استفاده شود ولی پشم کشورهایی مانند نیوزلند و استرالیت بهترین ها جهت تولید فرش و قالی می باشند. البته کارشناسان فرش بر این عقیده می باشند که در ایران بهترین و با کیفیت ترین پشم در استان های مرکزی و کرمان وجود دارد.
برای این که با کیفیت ترین و بهترین پشم را داشته باشید باید پشت و پهلوی گوسفند را در نظر بگیرید. پشم ها در این بخش از لحاظ کیفیت بالاترین رتبه ها را دارد. در مرحله بعدی پشم دردست و پای حیوان می باشد که پشم درجه دو محسوب می شود.
بهترین جای پشم دام کجاست؟
در صورتی که به دنبال پشمی با درجه سه می گردید باید به بخش پایینی شکم گوسفند بروید. در مرحله آخر کیفیت پشم گوسفند پشم هایی می باشد که از بخش های مختلف با هم مخلوط شده اند.
نوع پشم در فرش دستباف کدام است؟
اگر پشمی دارای کیفیت بالا بخواهیم بستگی به شرایط تغذیه و مکان نگه داری گوسفند دریافت های مختلفی را خواهیم داشت.
پشم ها در اول راه قابل استفاده نمی باشند زیرا ناخالصی داشته که باید حتماً بررسی شوند و برطرف گردند. به همین دلیل قبل از این که به نخ تبدیل گردد باید حتما شست و شو گردد تا ناخالصی نداشته باشد.
استان های مانند خراسان، اصفهان، فارس و کردستان از استان هایی می باشند که از پشم آن ها در تولید فرش و قالی دستباف ایرانی استفاده می شود.
پشم گوسفندانی که در منطقه هایی که دارای شرایط آب و هوایی سرد و یا معتدل زندگی می کنند مجعد نبوده و زبری بالایی دارند . به همین دلیل این نوع پشم جهت تولید فرش و قالی کاربردی تر می باشد.
پشمی که جهت تولید کردن فرش استفاده می گردد با پشمی که جهت تولید پارچه به کار می رود متفاوت است. پشم مصرفی در قالب بافی باید زبر و ضخیم باشد.
در ایران کم تر از ۷۵ درصد از پشم گوسفندان جهت تولید فرش می باشد. در چند سال گذشته پشم گوشفندان به نسبت گوشت آن ها کم تر استفاده شده و ارزش مادی زیادی را ندارد. به همین دلایل فرش تولید ایرانی با مشکلات پشم دباغی شده روبه رو شده است.
نکته مهم : انتخاب نوع پشم در تولید یک فرش که با کیفیت باشد مهم است. مشکلاتی مانند تغییر رنگ ندادن، نداشتن شفافیت و پیدا شدن رگه روی فرش از این مواردی است که با پشم نامرغوب ایجاد می شود.
یک نظر
سلام کدام قسمت گوسفند حرام است