یکی از مهمترین مسائل برای تاسیس گاوداری های بزرگ و پرورش گاو توانایی بررسی فنوتیپ گاوهای شیری از طریق بررسی خصوصیات فیزیکی مهم گاوهای شیری است که در واقع بر میزان تولید شیر تاثیر گذار است. دامپروران با بررسی درست ویژگی های ظاهری گاوهای شیری می توانند مدیریت اقتصادی بهتری در گاوداری ها داشته باشند.
برای بررسی ویژگی های فیزیکی مهم گاوهای شیری پنج صفت مورد ارزیابی قرار گرفته و سپس نمره داده می شود که سقف این نمره و امتیاز ها در مجموع است:
- بررسی ظرفیت عمومی و چهارچوب بدنی گاو (۱۰ امتیاز)
- بررسی سیستم حرکتی گاو (۱۵ امتیاز)
- بررسی وضعیت بخش لگنی گاو (۲۰ امتیاز)
- بررسی میزان توانایی تولید شیر گاو شیری (۱۵ امتیاز)
- بررسی وضعیت سیستم پستان در گاوها (۴۰ امتیاز)
⚪️بهترین زمان برای ارزیابی تیپ:
⬅️تعیین زمان مناسب برای ارزیابی تیپ و بررسی ۵ صفت مهم با توجه به متفاوت بودن وضعیت پستان قبل و بعد از شیردوشی اهمیت خاصی دارد. علاوه بر اهمیت وضعیت پستان، سن دام نیز برای تعیین زمان مناسب ارزیابی تیپ دام نیز اهمیت دارد.
⬅️بهترین زمان ارزیابی تیپ گاوهای شیری برای دام هایی که روزانه ۳ بار و دام هایی که روزانه ۲ بار دوشیده می شوند به ترتیب ۳ تا ۴ ساعت بعد از دوشش و ۵ تا ۶ ساعت بعد ازدوشش می باشد.
⬅️همچنین بهترین سن گاوها برای ارزیابی تیپ گاوهای با تنها یک زایش است و سپس گاوهایی با شکم دوم و سوم زایش در مرحله بعدی اهمیت قرار دارند. بهتر است ارزیابی تیپ گاو شیری ۲۵ تا ۳۰ روز بعد از زایمان صورت بگیرد زیرا در روزهای اولیه پس از زایمان گاو شیری ممکن است دچار افت بدنی و کاهش انرژی شده باشد و باید یک ماه صبر کرد.
⬅️برای ارزیابی تیپ گاوهای شیری ۵ صفت کلی که شامل ۱۶ صفت هستند مورد بررسی قرار می گیرد که در این مطلب شما با صفات مورد ارزیابی در وضعیت سیستم پستانی در گاوهای شیری آشنا خواهید شد.
برای ارزیابی تیپ دام وضعیت سیستم پستانی در گاوهای شیری در ۸ صفت مورد بررسی و امتیاز دهی قرار می گیرد:
- چگونگی اتصال جلویی پستان ها
- چگونگی قرارگیری سرپستانک های جلویی
- چگونگی قرار گیری سرپستانک ها از عقب
- طول سرپستانک ها
- میزان عمق پستان ها
- میزان ارتفاع پستان های عقبی
- لیگامان وسطی
- چگونگی قرارگیری سرپستانک ها از عقب
⚪️چگونگی اتصال جلویی پستان ها:
برای امتیاز دهی در این صفت به نوع اتصال ناحیه جلو به سطح شکم باید توجه کرد. در این حالت باید این اتصال به شکل کشیده بوده و محل اتصال ناحیه جلو به سطح شکم باید زاویه بسیار کمی داشته باشد. امتیاز دهی بر اساس شکل زیر خواهد بود:
⚪️چگونگی قرارگیری سرپستانک های جلویی:
امتیاز دهی به این صفت بر اساس چگونگی قرار گیری سرپستانک های جلویی از مرکز کارتیه پستان است. در این حالت اگر سر پستانک های جلویی به سمت خارج کارتیه پستان باشند امتیاز ۳، اگر به سمت وسط کارتیه باشد امتیاز ۶ و اگر سر پستانک جلویی به سمت داخل کارتیه باشد امتیاز ۹ داده خواهد شد.
⚪️چگونگی قرار گیری سرپستانک ها از عقب:
امتیاز دهی به این صفت بر اساس چگونگی قرار گیری سرپستانک های عقبی از مرکز کارتیه پستان است. در این حالت اگر سر پستانک های عقبی به سمت خارج کارتیه پستان باشند امتیاز ۱-۲، اگر به سمت وسط کارتیه باشد امتیاز ۴ و اگر سر پستانک عقبی به سمت داخل کارتیه باشد امتیاز ۹ داده خواهد شد.
⚪️طول سرپستانک ها:
یکی دیگر از صفت هایی که مورد بررسی قرار می گیرد طول سرپستانک ها است که از ۱ تا ۹ سانتی متر متغیر است که به ازای هر سانتی متر ۱ امتیاز داده می شود. برای طول پسانک های کوتاه امتیاز ۱- ۳ و پستانک های متوسط ۴-۶ امتیاز و پستانک هایی با طول بلند ۷-۹ امتیاز خواهد داشت.
⚪️میزان عمق پستان ها:
میزان عمق پستان ها در واقع اندازه فاصله بین پایین ترین قسمت کف پستان از مفصل خرگوشی است. در این صفت به پستان هایی با عمق زیر مفصل خرگوشی ۱ امتیاز، هم سطح مفصل خرگوشی ۲ امتیاز، عمق متوسط ۵ امتیاز و پستان هایی کم عمق امتیاز ۹ داده می شود.
⚪️میزان ارتفاع پستان های عقبی:
میزان ارتفاع پستان های عقبی در واقع فاصله بین پایین ناحیه فرج و بافت ترشحی شیر است که به میزان قد و قامت حیوان نیز بستگی دارد. در این صفت پستان های عقبی با ارتفاع ۲۹ سانتی متر متوسط بوده و امتیاز ۴ می گیرند و با افزایش هر ۲ سانتی متر یک امتیاز بیشتر خواهد شد.
برای پستان های عقبی خیلی کوتاه امتیاز ۱-۳، متوسط ۴-۶ و بلند ۷-۹ امتیاز در نظر گرفته می شود.
⚪️لیگامان وسطی:
لیگامان وسطی عمق شکاف پستان عقب می باشد و امتیاز دهی آن بر اساس شکل است.
⚪️عرض پستان از عقب:
آخرین صفتی که در وضعیت سیستم پستان گاو مورد بررسی قرار می گیرد عرض پستان از عقب است که امتیاز دهی آن بر اساس شکل زیر است.
یک نظر
واقعا عالی بود و با بیان ساده و شفاف توضیح داده شده بود. سپاس