التهاب رحم در دام

زمان مطالعه: 6 دقیقه

یکی دیگر از علائم عدم باروری دام ها پس از عملیات تلقیح، التهاب رحم در دام است که شدت آن به سه درجه تقسیم می شود. التهاب رحم درجه یک و دو اغلب بدون علائم بیرونی است و این دام ها معمولا بعد از تلقیح مصنوعی آبستن نمی شوند و مجددا فحل می شوند.

البته در التهاب رحم در دام نوع سه کاملا مشهود است و مایع چرکین در رحم به اندازه ۵۰ لیتر وجود دارد از این رو به بیماری پیومترا گفته می شود. در صورتی که بعد از تلقیح مصنوعی دام با عدم آبستن شدن دام مواجه شدید حتما آنرا پیش دامپزشک ببرید تا در صورت تشخیص بیماری التهاب رحم در دام نسبت به درمان آن اقدام کند.

می توانید مقاله مرتبط زیر را هم مطالعه نمایید:

آموزش تلقیح مصنوعی گوسفندان

یکی از بیماریهای خطرناک دام ها که با عدم باروری دام بعد از تلقیح مصنوعی همراه است التهاب رحم در دام است. درجات یک و دوم بیماری بدون علائم خاصی است و تنها توسط دامپزشک و با نمونه برداری مشخص می شود در صورتی که درجه سه بیماری با تجمع مایع چرکین داخل رحم به صورت واضح مشهود است.

فهرست مطالب

التهاب رحم در دام چه زمانی بوجود می آید

التهاب رحم در دام‌ها، که به آن اندومتریت یا متریت نیز گفته می‌شود، معمولاً پس از زایمان رخ می‌دهد و به دلیل عفونت باکتریایی یا شرایط غیرعفونی ایجاد می‌شود. این التهاب زمانی اتفاق می‌افتد که رحم به درستی تخلیه نشده یا آسیب دیده باشد، که ممکن است ناشی از زایمان دشوار، ماندن جفت در رحم (رتنشن جفت) یا مداخلات زایمانی غیرصحیح باشد.

عوامل باکتریایی عمده‌ای که منجر به التهاب رحم می‌شوند شامل گونه‌های مختلف E. coli، Trueperella pyogenes و باکتری‌های بی‌هوازی مانند Fusobacterium هستند. این عوامل می‌توانند از طریق کانال زایمان به رحم راه پیدا کنند و باعث عفونت شوند. کاهش سیستم ایمنی دام، به‌ویژه در دوره پس از زایمان، نیز به افزایش احتمال بروز این مشکل کمک می‌کند.

از دیگر عوامل بروز التهاب رحم می‌توان به تغذیه نامناسب، محیط غیربهداشتی زایمان و استرس اشاره کرد. این عوامل می‌توانند تعادل هورمونی را مختل کرده و عملکرد طبیعی رحم را تحت تأثیر قرار دهند.

علائم التهاب رحم شامل ترشحات غیرطبیعی، کاهش اشتها، تب و در موارد شدید، کاهش تولید شیر است. درمان معمولاً شامل استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها و ضدالتهاب‌ها است و دامپزشک باید به دقت فرآیند درمان را نظارت کند تا از بروز عوارض جلوگیری شود.

نحوه تشخیص بیماری التهاب رحم در دام توسط اسپکولوم و نمونه برداری

تشخیص التهاب رحم درجه یک

1. بدون علائم بیرونی است.
2. همراه با ترشحات شفاف مهبل و آبکی بودن فرج و مهبل است
3. دامهای دیگر دامداری در مقایسه با این دامها بدون ترشحات و دستگاه تناسلی خشک میباشد.

تشخیص التهاب رحم درجه دو

تمامی علائم التهاب درجه یک را همراه با لکه های چرکین دارد و بروز علائم آن اغلب در دوره میان فحل میباشد.

تشخیص التهاب رحم درجه ۳

بیماری التهاب رحم درجه سه همراه با مایع چرکین داخل رحم دام همراه است. جفت ماندگی دلیل اصلی این بیماری است و با وجود باکتری پیوژن در آزمایشگاه همراه است.

دلایل اصلی التهاب رحم در دام

التهابات رحم میتوانند دلایل تغذیه ای داشته باشند در اینصورت نتیجه نمونه های برداشت شده منفی میباشد. تغذیه غنی با پتاسیم و و همزمان با کمبود سدیم (بخصوص در مزارع ذرت که همراه با وجود فراوان کود های شیمیایی هستند) دلیل اصلی آن میباشد.

1. زایمان ناقص تحت التهاب
2. زایمان زودرس
3. تعدد جنین
4. موقعیت نادرست جنین در رحم
5. چرخش رحم
6. رعایت نکردن کافی بهداشت مامایی
7. احتباس زائده های زایمان
8. زخمهای دستگاه تناسلی
9. تغذیه نادرست

التهاب رحم چه مشکلات و خطراتی برای دام ها ایجاد خواهند کرد

التهاب رحم در دام‌ها، اگر به‌موقع درمان نشود، می‌تواند مشکلات جدی و خطرناکی ایجاد کند که به سلامت کلی دام آسیب می‌زند. یکی از اولین اثرات التهاب رحم، کاهش شدید تولید شیر است. این مشکل به‌ویژه در گاوهای شیری دیده می‌شود، زیرا دام با داشتن عفونت و التهاب، انرژی زیادی از دست می‌دهد و بدنش به درستی نمی‌تواند شیر تولید کند.

یکی دیگر از مشکلات بزرگ، کاهش اشتها و وزن دام است. دام‌هایی که به التهاب رحم دچار می‌شوند، به دلیل درد و تب، تمایلی به خوردن غذا ندارند که این وضعیت منجر به ضعف عمومی می‌شود. اگر دام برای مدت طولانی غذا نخورد، نه تنها وزنش کم می‌شود، بلکه سیستم ایمنی بدنش ضعیف‌تر شده و مستعد ابتلا به سایر بیماری‌ها می‌شود.

اما خطر اصلی زمانی است که التهاب رحم به یک عفونت سیستمیک یا خونریزی شدید منجر شود. در این حالت، عفونت ممکن است به اندام‌های دیگر هم سرایت کند و وضعیت حیوان را بحرانی کند. این بیماری همچنین می‌تواند باعث ناباروری شود. دام‌هایی که رحمشان به شدت آسیب دیده، ممکن است دیگر قادر به تولید مثل نباشند.

در موارد شدید، اگر درمان انجام نشود یا به تأخیر بیفتد، دام ممکن است تلف شود. بنابراین، تشخیص سریع و درمان به‌موقع از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است تا از مشکلات و عوارض جدی جلوگیری شود.

درمان بیماری التهاب رحم در دام ها

درمان بیماری موضعی و توسط آنتی بیوتیک و یا سولفون آمید و پروستاگلاندین همراه با شستشو با مایعات ضدعفونی کننده (توسط کاتدهای رحمی) همراه می باشد.

مدت زمان درمان بیماری

1. درمان بیماری التهاب درجه یک ده دقیقه بعد از تلقیح مصنوعی و مجددا ۲۴ تا ۴۸ ساعت بعد از عملیات تلقیح مصنوعی انجام می شود.
2. در التهابات رحم درجه دو و سه بهتر است درمان در دوره بعد فحل و یا دوره میان فحل انجام میگیرد.

شستشوی رحم با مایع ضدعفونی کننده

در شستشوی رحم با مایع ضدعفونی کننده مدت دوره فحل کوتاه میگردد بطوری که اگر شستشو چهار روز بعداز فحل انجام گردد دوره سیکل بعدی احتمالا ۱۰ تا ۱۲ روز کوتاهتر میباشد. اگر شستشو در روز ۱۴ تا ۱۶ دوره سیکل جنسی (۲۱ روز دوره نرمال سیکل جنسی) انجام گیرد سیکل بعدی حدود ۲ تا ۶ روز با تاخیر خواهد بود.

توجه به نکات زیر برای عدم ابتلا دام به بیماری التهاب رحم

1. تغذیه و جیره غذایی صحیح دام (توجه به ترکیب املاح معدنی: فسفر، پتاسیم، سدیم، غنی از الیاف، وجود کاروتین کافی)
2. توجه و کنترل روند دقیق و صحیح دوره نفاس
3. خدمات مامایی صحیح و بهداشتی

برای جلوگیری از التهاب رحم در دام‌ها، رعایت چندین اقدام بهداشتی و مدیریتی بسیار ضروری است. اولین قدم، اطمینان از شرایط زایمان بهداشتی است. محیط زایمان باید کاملاً تمیز و ضدعفونی‌شده باشد تا از ورود باکتری‌ها به رحم جلوگیری شود. استفاده از دستکش و ابزارهای استریل‌شده در حین زایمان یا مداخلات زایمانی، مانع از عفونت می‌شود.

تغذیه مناسب در دوره پیش از زایمان نیز نقش بسیار مهمی در پیشگیری از التهاب رحم دارد. دام‌ها باید به‌خوبی تغذیه شوند تا سیستم ایمنی قوی داشته باشند. کمبود مواد مغذی مانند ویتامین‌های A و E و عناصر معدنی مانند سلنیوم می‌تواند باعث ضعف سیستم ایمنی و افزایش ریسک عفونت شود.

یکی دیگر از اقدامات مهم، مدیریت درست جفت است. ماندن جفت در رحم یکی از عوامل اصلی بروز التهاب رحم است، بنابراین اطمینان از خروج کامل جفت پس از زایمان اهمیت بالایی دارد. اگر جفت به‌موقع خارج نشود، باید دامپزشک مداخله کند.

واکسیناسیون منظم نیز می‌تواند از بروز برخی عفونت‌های باکتریایی که باعث التهاب رحم می‌شوند جلوگیری کند. در نهایت، پیگیری وضعیت سلامت دام توسط دامپزشک و بررسی منظم پس از زایمان، نقش کلیدی در پیشگیری از التهاب رحم دارد.

چه داروهایی برای التهاب رحم دام مناسب است

التهاب رحم در دام‌ها، به‌ویژه پس از زایمان، یک مشکل شایع است که نیاز به تشخیص و درمان به‌موقع دارد. در صورت مشاهده علائمی مانند ترشحات غیرطبیعی از فرج، تب، کاهش اشتها یا کاهش تولید شیر، باید فوراً با دامپزشک مشورت کنید.

داروهای مناسب برای درمان التهاب رحم
آنتی‌بیوتیک‌ها: برای مقابله با عفونت‌های باکتریایی، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های وسیع‌الطیف مانند پنی‌سیلین، تتراسایکلین یا سفالوسپورین‌ها توصیه می‌شود. انتخاب آنتی‌بیوتیک مناسب باید بر اساس تشخیص دامپزشک و نتایج آزمایشگاهی صورت گیرد.

داروهای ضدالتهاب: برای کاهش التهاب و درد، می‌توان از داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن استفاده کرد. این داروها به کاهش تورم و بهبود علائم کمک می‌کنند.

داروهای هورمونی: در برخی موارد، استفاده از داروهای هورمونی مانند پروژسترون برای تنظیم فعالیت رحم و کاهش التهاب مفید است.

زمان مراجعه به دامپزشک
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، باید فوراً با دامپزشک تماس بگیرید:

ترشحات غیرطبیعی از فرج یا رحم

تب یا افزایش دمای بدن

کاهش اشتها یا امتناع از غذا خوردن

کاهش تولید شیر یا تغییرات در کیفیت شیر

علائم درد یا ناراحتی در ناحیه شکم

تشخیص و درمان به‌موقع توسط دامپزشک، از بروز عوارض جدی‌تر جلوگیری می‌کند و سلامت دام را تضمین می‌کند.

گروه دام زنده به‌عنوان بهترین مرکز فروش دام در تهران شناخته شده و خدمات بی‌نظیری ارائه می‌دهد. این مجموعه با ارائه دام‌های سالم و باکیفیت تحت نظارت دامپزشکان، رضایت مشتریان خود را تضمین می‌کند. یکی از ویژگی‌های برجسته این مرکز، ارسال رایگان دام به منزل در تمام نقاط تهران است که به‌صورت ۲۴ ساعته و با بهترین شرایط انجام می‌شود. همچنین، تمامی دام‌ها قبل از ارسال به‌طور کامل بررسی و معاینه می‌شوند تا مشتریان با خیالی راحت دام خود را تحویل بگیرند. فروش دام زنده با هدف ارائه خدمات بهداشتی و سریع، انتخابی ایده‌آل برای خرید دام است.