بیماری تب کیو عاملی بر سقط جنین در دام ها

 بیماری تب کیو (Q fever) اولین بار در سال ۲۰۰۹ در کشور هلند مشاهده و عامل اصلی بیماری باکتری کوکسیلا بورنتی است که یک بیماری مشترک بین انسان و دام نامیده شده است. بیماری تب کیو عاملی بر سقط جنین در دام ها چون گاو و گوسفند و بز می دانند که به اشتباه در ایران آنفولانزای بزی می نامند.

بیماری تب کیو یک عفونت باکتریایی است که توسط باکتری کوکسیلا بورنتی ایجاد می شود. این بیماری در درجه اول حیواناتی مانند گوسفند، بز و گاو را تحت تاثیر قرار می دهد، اما می تواند انسان را نیز مبتلا کند. تب کیو می تواند از طریق استنشاق ذرات گرد و غبار آلوده از مدفوع حیوانات، ادرار، شیر یا محصولات تولد و همچنین از طریق مصرف لبنیات غیر پاستوریزه به انسان منتقل شود.

علائم بیماری تب کیو

در انسان، تب کیو می تواند از علائم بدون علامت یا علائم خفیف شبیه آنفولانزا تا عوارض شدید مانند ذات الریه، هپاتیت یا اندوکاردیت متغیر باشد. علائم ممکن است شامل تب بالا، لرز، سردرد، درد عضلانی، خستگی، سرفه، درد قفسه سینه، تهوع، استفراغ و اسهال باشد.بیماری تب کیو از طریق آزمایش های خونی که آنتی بادی های باکتری کوکسیلا بورنتی را شناسایی می کند، تشخیص داده می شود. درمان معمولاً شامل آنتی بیوتیک هایی مانند داکسی سایکلین یا تتراسایکلین است.

در موارد شدید، بستری شدن در بیمارستان و آنتی بیوتیک های داخل وریدی ممکن است ضروری باشد.پیشگیری از تب کیو شامل اقدامات بهداشتی مناسب هنگام کار با حیوانات، مانند پوشیدن لباس های محافظ، دستکش و ماسک و همچنین اجتناب از مصرف لبنیات غیر پاستوریزه است. واکسیناسیون برای افرادی که در معرض خطر بالای قرار گرفتن در معرض این باکتری هستند، مانند دامپزشکان، کشاورزان و کارگران آزمایشگاه در دسترس است.

تب کیو را به نام تب کشتارگاهی می شناسند که یک بیماری مشترک بین انسان و حیوانات اهلی و خانگی است. این باکتری در انسان باعث سرفه، تب بالا، پریشان  حالی، گلودرد می شود اما در بین دام به صورت دقیق علائم دقیقی ندارد و در اواخر دوره آبستنی باعث سقط جنین ، مرده زایی در گوسفند، گاو و بز می شود.

مشخصات کلی بیماری تب کیو

بیماری تب کیو در اصل از انسان به حیوانات اهلی و خانگی منتقل می شود و در بین حیوانات از طریق شیر، ادرار و مدفوع دفع می شود. تب کیو جزو عوامل عفونی سقط جنین گوسفند و بز محسوب می شود.

می توانید مقاله مرتبط زیر را هم مطالعه نمایید:

عوامل عفونی سقط جنین گوسفند و بز

چه افرادی در معرض خطر ابتلا به این ویروس هستند

گروه های شغلی: گروه های شغلی خاصی به دلیل قرار گرفتن مکرر در معرض حیوانات یا محصولات حیوانی آلوده به باکتری کوکسیلا بورنتی در معرض خطر بیشتری قرار دارند. این شامل:
کشاورزان
دامداران
دامپزشکان
کارگران کشتارگاه
کارگران آزمایشگاهی که نمونه های آلوده را کنترل می کنند.

مراقب حیوانات کارکنان مراقبت های بهداشتی: کارکنان مراقبت های بهداشتی که در معرض بیماران مبتلا به تب کیو حاد هستند یا نمونه های بالینی حاوی کوکسیلا بورنتی را کنترل می کنند نیز در معرض خطر عفونت هستند.مصرف کنندگان محصولات لبنی غیر پاستوریزه: افرادی که محصولات لبنی غیر پاستوریزه مانند شیر خام یا پنیر تهیه شده از شیر خام مصرف می کنند، در صورت آلوده شدن لبنیات به باکتری کوکسیلا بورنتی در معرض خطر ابتلا به تب کیو هستند.

افراد مبتلا به سیستم ایمنی ضعیف: افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مانند افرادی که تحت شیمی درمانی قرار می‌گیرند، دریافت‌کنندگان پیوند عضو، یا افرادی که مبتلا به HIV/AIDS هستند، در صورت آلوده شدن به تب کیو ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به عوارض شدید قرار بگیرند.

برای افراد در این گروه های پرخطر ضروری است که اقدامات پیشگیرانه مانند رعایت بهداشت، استفاده از تجهیزات حفاظت فردی در مواقع ضروری و اجتناب از مصرف لبنیات غیر پاستوریزه برای کاهش خطر ابتلا به بیماری تب کیو را انجام دهند. علاوه بر این، واکسیناسیون ممکن است برای افرادی که در مشاغل یا محیط‌های پرخطر خاص هستند توصیه شود.

این بیماری در برابر گرما، خشکی و مواد ضدعفونی کاملا مقاوم است و نشانه ها و علائم بیماری در بین دام ها شامل تب، پنومونی، عفونت چشم است که بیشتر شبیه به بیماری آنفولانزا است.

درمان بیماری تب کیو

شبیه درمان کلامیدیوز: شروع درمان با ۵۰۰ میلی گرم کلرتتراسیکلین برای هر راس دام در هر روز بمدت پنج روز که سپس به ۲۵۰ میلی گرم برای هر راس دام در هر روز کاهش داده (تا انتهای روزهای باقی مانده آبستنی) را توصیه نموده اند. در شیوع شدید سقط جنین ، تزریق همه میشها با تتراسیکلین و یا اکسی تتراسیکلین LA 200 بمیزان ۱۰ میلی گرم برای هر پوند وزن دام بصورت زیر پوستی توصیه شده است.

علائم بیماری تب Q در بین انسان ها

• تب بالا
• سردرد شدید
• بی حالی
• درد ماهیچه‌ها
• پریشان حالی
• گلودرد
• لرز
• تعریق
• سرفه خشک
• حالت تهوع
• اسهال
• استفراغ
• درد شکم و درد سینه

راه های پیشگیری از بیماری تب کیو

اقدامات بهداشتی

رعایت بهداشت خوب ضروری است، به ویژه برای افرادی که با حیوانات کار می کنند یا در محیط هایی هستند که ممکن است باکتری تب کیو وجود داشته باشد. این شامل شستن مرتب دست ها با آب و صابون است، به ویژه پس از دست زدن به حیوانات، محصولات حیوانی، یا کار در مناطقی که حیوانات در آن نگهداری می شوند.

اجتناب از مواد آلوده

قرار گرفتن در معرض مواد بالقوه آلوده مانند مدفوع حیوانات، ادرار، محصولات تولد و محصولات لبنی غیر پاستوریزه را به حداقل برسانید. دفع صحیح فضولات حیوانی و تمیز کردن کامل تجهیزات و امکانات نیز می تواند به کاهش خطر انتقال کمک کند.

واکسیناسیون

واکسیناسیون علیه بیماری تب کیو برای افرادی که در معرض خطر بالای قرار گرفتن در معرض قرار دارند، مانند دامپزشکان، کشاورزان، کارگران آزمایشگاه و سایر افرادی که با حیوانات یا محصولات حیوانی کار می کنند، در دسترس است. واکسیناسیون می تواند به طور قابل توجهی خطر عفونت را کاهش دهد و باید برای افراد در معرض خطر در نظر گرفته شود.

اجتناب از محصولات لبنی غیر پاستوریزه

مصرف لبنیات غیر پاستوریزه، مانند شیر خام و پنیر تهیه شده از شیر خام، می تواند خطر عفونت تب کیو را افزایش دهد. بنابراین توصیه می شود فقط لبنیات پاستوریزه مصرف شود که برای از بین بردن باکتری ها تحت عملیات حرارتی قرار گرفته اند.

اقدامات کنترل محیطی

اجرای اقدامات کنترلی در شیوه های دامپروری و محیط های کشاورزی می تواند به کاهش انتشار باکتری تب کیو کمک کند. این ممکن است شامل حفظ شرایط تمیز و بهداشتی در مناطق نگهداری حیوانات، مدیریت مناسب زباله و ضدعفونی منظم تأسیسات باشد.

با پیروی از این اقدامات پیشگیرانه، افراد می توانند خطر ابتلا به تب کیو را کاهش دهند و از سلامت خود محافظت کنند، به ویژه افرادی که در معرض خطر بالای قرار گرفتن در معرض این باکتری هستند.

نحوه تشخیص بیماری تب کیو در بین دام ها

جهت تشخیص بیماری تب کیو می توان کوکسیلا بورنتی را در ترشحات واژن، جفت، ترشحات جفت، بافتهای جنینی (کبد، ریه و محتویات معده یا شیردان) و همینطور در شیر و ادرار و مدفوع مشاهده و جدا نمود. اما این میکروارگانیسم بطور مداوم در شیر و آغوز دفع نمی شود ولذا همیشه در این دو قابل ردیابی نیست.

نتیجه گیری

خرید دام زنده، به‌ویژه برای مراسم‌های مذهبی یا تأمین گوشت تازه، نیازمند دقت و توجه زیادی است. انتخاب دام سالم با سن مناسب، جثه استاندارد و ظاهری شاداب از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین، توجه به وضعیت بهداشتی دام، واکسیناسیون و تأییدیه دامپزشکی نیز از نکات کلیدی در خرید به شمار می‌رود. ما با تجربه و تخصص در این زمینه، بهترین دام‌ زنده را با کیفیت عالی و قیمت مناسب به شما ارائه می‌دهیم.

سوالات رایج