گوسفند نژاد مهربان از جمله نژادهای اصیل ایرانی است که خاستگاه آن به استان همدان باز میگردد. این نژاد بدلیل سازگاری عالی با اقلیم سرد و کوهستانی، نه تنها در مناطق مرتفع همدان بلکه در شهرهای زنجان و کردستان نیز بصورت گسترده پرورش مییابد. ویژگی بارز گوسفند مهربان، درصد بالای دوقلوزایی و قدرت باروری آن است که آن را به گزینه ای اقتصادی برای دامداران تبدیل کرده است.
از نظر ظاهری، گوسفند مهربان دارای بدنی نسبتاً فشرده، پشم کم تراکم و گوش هایی متوسط است؛ با وجود این، پروار شدن سریع و کیفیت بالای گوشت باعث شده این نژاد در گروه گوشتی خالص طبقه بندی شود. گوشت گوسفند مهربان طعم طبیعی و لطافت بالایی دارد و در صنایع فرآوردههای گوشتی جایگاه ویژهای یافته است.
پرورش این نژاد نیازمند مراتع با پوشش گیاهی مناسب و سرمای معتدل است، چراکه دام در شرایط سخت کوهستانی مقاومت بالایی در برابر بیماری های رودهای و تنفسی نشان میدهد. تحقیقات دامپروری نشان داده است که بهره وری غذایی در گوسفند نژاد مهربان نسبت به نژادهای دیگر بالاتر بوده و دامداران از نسبت وزن به خوراک آن رضایت کامل دارند.در مجموع، مهربان بعنوان نژادی پویا، زادگاهش همدان را به یکی از مهمترین مراکز فروش گوسفند زنده در کشور بدل کرده و توانسته نماد اصالت، سلامت و بازده اقتصادی بالا در دامداری ایران باشد.

فهرست مطالب
ویژگی های گوسفند نژاد مهربان
گوسفند نژاد مهربان یکی از نژادهای اصیل و بومی استان همدان است که با ویژگیهای منحصر به فرد خود، جایگاه ویژهای در میان دامداران ایرانی به دست آورده است. این نژاد بدلیل سازگاری بالا با آب و هوای سرد، خشک و مراتع کم گیاه، از سودآورترین گوسفند گوشتی کشور محسوب میشود. گوسفند مهربان از نظر باروری و درصد دوقلوزایی در سطح بالایی قرار دارد؛ دامداران گزارش کرده اند که میانگین زادآوری آن بین 1.4 تا 1.6 بره در هر زایش است و این امر موجب افزایش بهره وری و صرفه اقتصادی بالا در چرخه پرورش میشود.
زمان تولد بره های این نژاد، وزن نر حدود 3.9 کیلوگرم و ماده 3.7 کیلوگرم است و در سن سه ماهگی وزن نرها به حدود 21.5 کیلوگرم میرسد. رشد روزانه دام نیز چشمگیر است؛ برههای نر معمولاً بین 200 تا 210 گرم و مادهها حدود 170 تا 185 گرم افزایش وزن دارند. این نرخ رشد بالا ضریب تبدیل مطلوبی را ایجاد میکند و هزینه خوراک را بصورت محسوسی کاهش میدهد.
از نظر تولیدات، گوسفندان ماده مهربان روزانه نزدیک به 500 گرم شیر با کیفیت مناسب تولید میکنند و دوره شیردهی آنها حدود 110 روز ادامه دارد. همچنین، چربی متراکم در ناحیه دنبه، پشم مناسب برای صنایع دستی و مقاومت بالا در برابر شرایط سخت اقلیمی، این نژاد را برای پرورش در مناطق کوهستانی همدان، زنجان و کردستان ایدهآل کرده است.
گوسفند نژاد مهربان پس از اصلاحات ژنتیکی و تلاقی محدود با نژاد رومانوف، توانست حدود 13 درصد افزایش در دوقلوزایی نشان دهد و امروز نماد موفقیت دامپروری سنتی ایران به شمار میآید.گوسفند نژاد مهربان، یکی از موفق ترین نژادها گوشتی ایران است که بخش عمده ای از جمعیت دام سبک استان همدان را به خود اختصاص داده است. حدود نیمی از یک میلیون و چهارصد هزار رأس دام سبک این منطقه از این نژاد اصیل تشکیل شده و دامداران بدلیل بازده بالا و سازگاری ممتاز با اقلیم سرد کوهستانی، از پرورش آن استقبال گستردهای دارند.
شکل ظاهری نژاد مهربان
| ویژگی ظاهری نژاد مهربان | مشخصات مربوطه |
|---|---|
| پوشش پشم و ساختار بدن | بدن گوسفند نژاد مهربان کشیده و پرپشم است، اما زیر شکم بدون پوشش و صورت کاملاً بدون پشم میباشد که ساختار متمایزی از سایر نژادهای ایرانی دارد. |
| دنبه و دنبالچه | دنبه این نژاد دوکی و حجیم است و در مواردی به شکل S دیده میشود؛ دنبه پیوسته با دنبالچه از نمادهای اصلی نژاد مهربان است. |
| رنگ بدن و صورت | رنگ سر، گردن و صورت خرمایی روشن تا تیره است و بدن در طیف نخودی، قهوه ای یا آلبالویی مات قرار دارد که با افزایش سن رنگها به سمت روشنتر میروند. |
| وضعیت شاخ ها | قوچ های مهربان دارای شاخ های ظریف و کوچک هستند در حالیکه میش های مهربان کاملاً بدون شاخ میباشند؛ این ویژگی جنسیتی از شاخصه های بارز این نژاد محسوب میشود. |
| چشم، گوش و بینی | چشم ها مورب و نافذ، گوش ها لاله ای و رو به پایین و سوراخ های بینی گود و نزدیک به هماند که به ظاهر اصیل دام جلوه ای خاص میدهند. |
| ویژگی رشد و وزن گیری | از بدو تولد تا 6 ماهگی رشد روزانه حدود 170 گرم دارد و پس از آن نیز افزایش وزن پیوسته موجب ارزش بالای اقتصادی در پرورش گوشتی میشود. |
| رنگ پشم و زیبایی ظاهری | پشم گوسفند نژاد مهربان دارای طیف خرمایی پررنگ تا آلبالویی مات است که در دامهای بالغ طیف رنگی لطیف تر و براق تر میگردد و مورد توجه دامداران زبده قرار دارد. |

خصوصیات گوسفندان نژاد مهربان
کم توقع نسبت به غذا
قابلیت سازگاری با خوراک های ساده و علوفه های خشک، باعث کاهش هزینه تغذیه در دامداری ها میشود.
تحمل بالا در برابر کم آبی و گرسنگی
قدرت بقا در شرایط سخت اقلیمی نشاندهنده سازگاری ممتاز این نژاد با مناطق خشک است.
مقاومت در برابر بیماریها و آفات منطقه
سیستم ایمنی طبیعی بالا و مقاومت ژنتیکی این دام، خطر ابتلا به بیماری های شایع دامی را کاهش میدهد.
راهپیمایی طولانی در کوه و دشت
توانایی حرکت زیاد باعث سهولت چرا در مناطق مرتفع و صعب العبور میشود.
بهره وری غذایی بالا
تبدیل خوراک به گوشت و شیر در این نژاد بسیار مطلوب است و بازده اقتصادی خوبی دارد.
سازگاری با هوای سرد و زمستان سخت
پوشش پشمی متراکم، این دام را در مقابل یخبندان و سرمای همدان مقاوم میکند.
تولید شیر با چربی بالا
میانگین شیر روزانه حدود 1.1 لیتر با 9.7٪ چربی، مناسب برای فرآوردههای لبنی سنتی است.
افزایش وزن مطلوب تا شش ماهگی
رشد سریع بره ها، میانگین روزانه 170 گرم افزایش وزن، نشان از ارزش گوشتی بالای نژاد دارد.

اگر به دنبال خرید بهترین گوسفندان گوشتی در ایران هستید باید بگوییم که گوسفند سنگسری بهترین نژاد گوسفند گوشتی در ایران و حتی در جهان است. اما گوسفند مهربان هم با توجه به گوشت خوب و رشد خوب آن هنگام پرواربندی گوسفند جز دسته گوشتی و تولید شیری نامیده می شود. اضافه وزن این گوسفند طوری است که به صورت میانگین روزانه از بدو تولد تا شش ماهگی نزدیک به 170 گرم اضافه می کند.
فروش گوسفند نژاد مهربان
گوسفند نژاد مهربان یکی از نمونه های ممتاز دام سبک ایران است که به دلیل کیفیت گوشت، قدرت رشد مناسب و بازده اقتصادی بالا میان دامداران شناخته شده است. این نژاد هم برای پرواربندی و هم برای زایش انتخابی سودآور به شمار میرود و از نظر تراکم جمعیت، سهم قابل توجهی در گله های کشور دارد.
دامداران با خرید این نژاد در هر دو مسیر پرورش و تولید گوشت میتوانند بازده مالی قابل قبولی کسب کنند، زیرا مهربان از قدرت سازگاری بالا با شرایط مختلف، تغذیه کم هزینه و ضریب رشد سریع برخوردار است. این ویژگی ها موجب شده طرح های تولیدی مرتبط با مهربان از جنبه مالی و فنی، قابل اتکا و پربازده باشند.نژاد مهربان از نظر کیفیت گوشت، توان تولید شیر و پشم، جزو بهترین گزینه های انتخابی برای سرمایه گذاری دامداری است و با توجه به عملکرد مطلوب در بازار داخلی، خرید آن برای توسعه طرح های پرورش گوشتی توصیه میشود.
خلاصه طرح اقتصادی و بازار پرورش گوسفند نژاد مهربان
ظرفیت طرح: 100 رأس
هزینه اولیه (شامل علوفه و جایگاه): حدود 350 میلیون تومان
بازده خالص سالانه: نزدیک به 30 درصد سود
میانگین افزایش وزن روزانه بره: 170 گرم
قابلیت بازگشت سرمایه: کمتر از یک دوره زایمان
نتیجه گیری
خرید دام زنده از دامداری معتبر انتخابی هوشمندانه برای اطمینان از سلامت و کیفیت دام است، زیرا این مجموعه دارای مجوز رسمی دامپزشکی و استانداردهای بهداشت دام میباشد. در آغاز مسیر پرورش گوسفند باید شناخت کافی از نژادهای گوناگون داشته باشید، چراکه هر نژاد برای اقلیم متفاوتی سازگار شده است. نژادهای افشاری، مهربان، سنگسری، نژاد کردی و رومانوف از جمله شناخته شدهترین گونه ها هستند که هرکدام ویژگی خاصی در مقاومت، تولید گوشت یا پشم دارند. انتخاب نژاد مناسب با توجه به دمای منطقه، میزان بارندگی، نوع خوراک و هدف اقتصادی شما اهمیت حیاتی دارد. نگهداری اصولی، تغذیه غنی از علوفه و املاح معدنی، به همراه واکسیناسیون منظم، ضامن رشد سالم دام و سوددهی پایدار خواهد بود. پرورش گوسفند نه تنها یک فعالیت اقتصادی پر درآمد بلکه مرهون دانش و دقت در انتخاب اولیه گله است؛ نقطهای که موفقیت حرفهای هر دامدار از آن آغاز میشود.
سوالات متداول
🔬 ویژگی برجسته رشد در گوسفند نژاد مهربان چیست؟
این نژاد با میانگین افزایش وزن روزانه حدود 170 گرم، از سریعترین رشد در میان نژادهای گوشتی برخوردار است و برای پرواربندی اقتصادی انتخابی هوشمندانه محسوب میشود.
💧 مقاومت این نژاد در برابر کمآبی چطور است؟
توان تحمل بالا در برابر کم آبی و گرسنگی موجب شده مهربان یکی از مقاومترین گوسفندان مناطق خشک و نیمه کوهستانی کشور باشد.
💰 چرا دامداران مهربان را برای سرمایه گذاری ترجیح میدهند؟
بازده مالی بالای طرح پرورش، هزینه پایین خوراک، و رشد سریع باعث شده سود خالص سالانه بین 25 تا 30 درصد باشد؛ گزینهای مطمئن برای سرمایهگذاری دامداری
🐑 وضعیت زادآوری در گوسفند نژاد مهربان چگونه است؟
درصد دوقلوزایی و چندقلوزایی در این نژاد بالاست و پس از اصلاح ژنتیکی تا 13٪ افزایش زایش ثبت شده است، که بازده تولیدی را چشمگیر میکند.
🚚 آیا گوسفند نژاد مهربان قابلیت صادرات دارد؟
بله، کیفیت گوشت، مقاومت بدنی و اصالت ژنتیکی بالا موجب شده نژاد مهربان در بازارهای منطقهای، بعنوان دام صادراتی پرارزش شناخته شود
🌿 ضریب تبدیل خوراک در مهربان چه مقدار است؟
این نژاد دارای ضریب تبدیل مطلوب است؛ یعنی نسبت خوراک به گوشت بسیار اقتصادی بوده و در طرحهای پرواربندی بهصرفه اقتصادی بالا دارد.

52 پاسخ
گله داری شغل بسیار پرخطری هست. امیدوارم همیشه تمام گله داران سلامت باشند.
با سلام عزیزان دنبال گوسفند خوب نگردی هر گوسفندی که از تولد خوب بار بیاد فقط مال همون شهر خودت باشد فقط خرج بدی جواب میده خیلی خوب من خودم از بچگی شغلم همین بوده
سلام از خرم آباد لرستان هستم.
هر کسی میتونه یک دامدار بشه.
ولی هر کسی نمیتونه یک دامدار درجه یک بشه.
هر نژادی رو پرورش دادید اول خرج خوب .
دوم رعایت بهداشت سوم بهداشت بهداشت
دوستان دامدار گوسفند با هر نژادی تا گوسفند میش زمینه نداشته باشه بهترین قوچ هم جواب نمیده اول نزاد دوم قوچ سوم خرج چهارم مهارت در دامداری از صفر تا صد هر کسی دامدار نمیشه علاقه پشتکار دوام کاری
سلام شب قشنگ پاییزیتون بخیر تویسرکان میشینم یه دامدار با خیلی صابقه همشهریان عزیز شال و افشار همش تبلیغه مهربان مهربان درشت اونم پیشونی سفید نیو گوش و گوش قاشقی منگوله دار اصیل فقط اصیل همیشه سرحال یا در حال زایش یا ابستنی دامداران همدانی گول شال و افشار نخورید داشتم جواب نمیده با سالی یه بره شکست میخوری برید دنبال مهربانی گنج تو شهر خودمونه
سلام مامیتوانیم نژاد شال رادرمازندران ساری نگهداری کنیم اگه جواب بدین ممنون میشم
سلام دوستان مهمترین و اصلی ترین مسئله نوع خرج دادن است بعد نژاد تا خرج خوب به مال ندهی مال هم به تو بره دهی خوبی ندارد ولی خب یکسری نژاد ها بهترند .الان فقط مالهای رومانف افشاری و….مشهور هستند ولی ما مال از نژاد معمولی داریم که من یک ذره از سم آنها زو به 100مال شالی و…نمیدم
سلام
متاسفانه عکسی که از نژاد مهربان نشر داده اید با فنوتیپ نسخه ژنی ثبت شدهمتفاوت است و سبب گمراهی محققین خواهد شد
سلام برای منطقه فریدن اصفهان چه نژاد گوسفندی بهتر است؟؟؟
سلام من مخواستم پروش گوسفند درخراسان جنوبی داسته باشم نژاد مهربان وافشار درمنطقه کویری خوب هست قیمت میشها چنده
سلام داداش،مغانی بگیر بهتره
سلام وخسته نباشید دنبال سرمای گذار در صنعت پرورش دام سبک گوشتی وپرورش دام شیری هستم در صورت تمایل باشماره تماس ۰۹۱۹۳۵۲۱۶۲۵ تماس حاصل فرماید (باتشکر مهران)
سلام من بره میخواستم اگ دارین ۰۹۱۸۹۰۹۰۱۸۰زنگ بزنید یا پیامک ممنون میشم
سایت صاحب نداره جواب بده ب سوالامون
سلام سایت خوبی دارید و به من اتلاعت خوبی به من داد
سلام خسته نباشین دوستان
من میخام ۵۰راس بره بخرم برای پروری کدوم نژاد بهترین وزن و میگیره ؟
خودمم شهرستان اهر از استان تبریز هستم
سلام من میخوام حدود ۴۰راس میش جوان بگیرم اگه سراغ دارین بگید ممنون
سلام اقا یک سوال کردیم ایا نژاد مهربان تو منطقه سمنان که کویری هست خوبه یا نه ؟؟؟؟؟ اگه صاحب داره بیزحمت جواب منو بده با هزار بدبختی پول جور کردم جا اجاره کردم تو رو خدا کمکم کنید